Beyinde dopamin adı verilen, beyin hücrelerinin birbirleriyle haberleşmesini sağlayan maddeyi üreten hücreler bozulduğunda Parkinson hastalığı ortaya çıkar.
Kronik ve ilerleyici giden bu hastalıkta, beyindeki dopamin miktarının azalması sonucu hastaların hareketi başlatması zorlaşır ve kontrol etme mekanizması bozulur. Peki Parkinson hastalığı neden olur? Teşhisi nasıl yapılır? Vitaminlerin bu hastalıktaki önemi ne?
Parkinson Hastalığı Neden Olur?
Dopamin, insan beyninde hücreler arasında elektriksel iletişimi sağlayan maddelerden (Nörotransmitter) birisidir. Dopamin ile çalışan bölge, hareketlerin amaca uygun olarak yapılmasını yani hareketlerin ince ayarını sağlayan bölgedir. Dopamin ile iletişim kuran hücrelerin yüzde 60-80 oranında azalması ile Parkinson hastalığı ortaya çıkmaktadır.
Parkinson hastalığındaki risk faktörleri şu şekilde sıralanabilir:
- İleri yaş,
- Ailede Parkinson hastalığı öyküsü bulunması,
- Kırsal yaşam, çiftlik ve kuyu suyu kullanımı,
- Tarım ilaçları,
- Erkek cinsiyet,
- Kafa travması,
- Demir, manganezin diyetle yüksek miktarda alınması,
- Beyaz ırk,
- Besinlerle alınan hayvansal yağlar,
- Obezite,
- Fiziksel ve duygusal stres.
Parkinson Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Genel olarak vücudun bir yarısında başlayan bu hastalık yıllar içerisinde diğer tarafa da geçmektedir. Parkinson’da temel belirti hareketlerde yavaşlama ve titremedir.
Yorgunluk, bilişsel fonksiyonlarda azalma, depresyon, anksiyete, davranış bozuklukları, görme ile ilgili bozulmalar, kilo kaybı, uyku anormallikleri ve ağrı gibi durumlar da bu hastalığın belirtileri arasında sayılabilir.
Parkinson Hastalığı Teşhis Edilebilir mi?
Hastalığın tanısı, nöroloji uzmanı tarafından öykü ve fizik muayene ile konmaktadır. Kesinleştirecek bir beyin görüntülemesi ya da kan testi gibi uygulamalar yoktur.
Parkinson Hastalığı Önlenebilir mi?
Parkinson tedavisinde öncelik ilaçtır. İlaç tedavisi ile beyindeki dopamin maddesinin üretim açığı kapatılmaya çalışılmaktadır. İlaçlar mevcut şikayetlerin azalmasını sağlasa da hastalığın ilerlemesini önleyemiyor. Dolasıyla günümüzde Parkinson’un kesin tedavisi bulunmuyor.
Bu hastalıkla mücadelede erken teşhis, uygun ilaçlarla doğru tedavi seçimi, fizyoterapi ve egzersiz büyük önem taşımaktadır. Egzersiz sayesinde hastada yürüyüş, denge ve duruş düzelebilmektedir. Öte yandan hastalığın depresyon, durgunluk, yorgunluk ve kabızlık gibi başka psikolojik ve fizyolojik tepkileri de olumlu yönde etkilenmektedir.
Korunmada Hangi Vitaminler Önem Taşır
Yapılan bir araştırma, yüksek düzeyde C ve E vitamini tüketiminin Parkinson hastalığı riskini azaltmaya yardımcı olduğunu ortaya koymuştur.
C ve E vitaminleri, Parkinson’un neden olduğu hücre hasarını önleyebilecek antioksidanlar arasında sayılabilir. Yapılan araştırmalarda antioksidanların, ‘kararsız’ moleküllere dopamin kaybına neden olan oksidatif strese karşı koymaya yardımcı olabileceği görülmüştür. Bundan dolayı C ve E vitaminleri bakımından zengin besinler tüketmek hastalığın gelişmesini önlemeye destek olur.
Vücut Neden Takviyeye İhtiyaç Duyar?
Alınan tüm vitaminler, hafıza, odaklanma ve enerji için gereklidir. Maksimum performans için vitaminlerin tümünün birlikteliği gereklidir.
Eğer bir birey öğünlerde yüksek kalitede meyve, sebze ve et ihtiyacını gideriyorsa ek takviyeye ihtiyaç duymaz. Ancak düzensiz beslenme ek takviye ihtiyacını doğurur.